Ben jij digitaal fit?
Gedwongen door corona is Nederland kampioen thuiswerken van Europa geworden. Dit dankzij onze voortreffelijke infrastructuur. Organisaties hebben in een paar dagen bereikt waar ze normaliter maanden zo niet jaren over doen. Toch is het niet alleen hosanna met onze digitaliseringskalender.
Zo pak je door met je digitale transformatie.
Veel organisaties worstelen met legacy, zien hun klanten naar elders vertrekken en hebben moeite om een nieuwe koers te vinden. De digitale transformatie is het duidelijkst in de business-to-consumermarkt. Consumenten kunnen met het grootste gemak thuis vanaf de bank hun banksaldo raadplegen, eten bestellen, een vakantie boeken en ga zo maar door. De business-to-business is wat traditioneler, maar ook daar gaan de ontwikkelingen door met duizelingwekkende snelheid.
In deze blog deel ik de visie van CDO Netwerk op de ontwikkelingen in digitale transformatie en geef ik tips en trucs hoe hiermee om te gaan. Het is geen academisch-wetenschappelijk betoog, want in mijn ogen is het geen rocket science maar een verandertraject dat van alle tijden is. Alleen voltrekken de veranderingen zich ditmaal in een exponentieel tempo. Het waarom van een digitale transformatie? Het antwoord is simpel: als je het niet doet, doet een ander het wel. En als je denkt dat het jouw bedrijf niet treft, dan vergis je je. Ieder bedrijf, groot of klein, wordt geraakt door digitale transformatie.
Digitale disruptie
Wat is digitale disruptie? De business-to-businessmarkt is steeds meer gaan digitaliseren en doorbreekt daarmee de barrières binnen de industrie om zo nieuwe kansen te creëren met als gevolg dat succesvolle bedrijfsmodellen worden vernietigd (Weill en Woerner, 2015). Een voorbeeld. Stel je wilt een aluminium onderdeel laten maken met een freesmachine. Vroeger zou je dan een paar offertes aanvragen bij lokale machinefabrikanten, maar nu kun je ook terecht bij een bedrijf dat vraag (engineers) en aanbod (CNC-producenten) met elkaar verbindt. Zo’n bedrijf heeft geen enkele CNC-machine in bezit en is eigenlijk niets meer dan een softwareplatform. Het gevolg: een CNC-producent is de directe relatie met de klant kwijt.
Hoe groot is de digitale bedreiging voor je organisatie? Dat kun je bepalen door de volgende vragen te stellen:
- Is je product of dienst te vinden op internet?
- Kan je product of dienst digitaal besteld worden?
- Kan je product of dienst digitaal worden geleverd?
- Kan je product of dienst digitaal worden verrijkt met waardevolle informatie?
- Wordt je bedrijf bedreigd door ondernemingen die concurrerende diensten aanbieden?
- Hoe groot is de kans dat je product of dienst wordt vervangen door een digitaal alternatief?
- Wordt je product of dienst binnen vijf jaar digitaal geleverd?

Jeffrey Janssen
Partner / oprichter
“Organisaties beter maken met de cijfers in de hand: dat doe ik het liefst.”
Accenture heeft onderzoek gedaan naar de mate waarin digitale transformatie binnen verschillende bedrijfstakken een bedreiging vormt.
Waar staat jouw organisatie?
De mate van bedreiging is afhankelijk van drie factoren:
- De entreekosten van een markt.
- De aantrekkelijkheid van een markt om aan te vallen (hoge marges?).
- De mate waarin bestaande bedrijven in staat zijn hun markt te verdedigen.
Digitalisering of digitale transformatie?
Standaardisering van bedrijfsprocessen om de efficiency, transparantie en/of de betrouwbaarheid te vergroten noemen we digitalisering. Digitale transformatie houdt in dat je een nieuw bedrijfsmodel ontwikkelt en nieuwe bronnen van inkomsten kunt aanboren. Dit gaat veelal gepaard met kannibaliseren op je bestaande verdienmodel. Van digitale disruptie is sprake bij een digitale transformatie die zó snel gaat dat ze een bedrijfstak in korte tijd ontwricht.
Overtuigd dat je actie moet ondernemen?
Digitale transformatie valt niet te onderschatten en is erg complex. Volgens John Chamber van Cisco slaagt slechts 30 procent van de organisaties in de digitale transformatie. Wat zijn dan de belangrijkste factoren om rekening mee te houden? We geven een paar basisregels. Weet dat hier tientallen, zo niet honderden managementboeken over geschreven zijn en dat ieder jaar tienduizenden studenten promoveren op een van de elementen van digitale transformatie. Zo complex is de materie dus. Maar je komt een heel eind met gezond boerenverstand, lees maar.
You’ve got to start with the customer experience and work backwards to the technology. You can’t start with the technology and try to figure out where you’re going to sell it.
– Steve Jobs –
Stel de klant centraal
Je klanten zijn je belangrijkste assets, zij zorgen voor een duurzaam verdienmodel. Eindklanten, oftewel consumenten, zijn het echte goud! Het is niet voor niets dat fabrikanten de consument rechtstreeks willen bedienen. Veel organisaties beseffen dat zij dat niet alleen via de digitale kanalen kunnen doen, maar dat ondersteuning van fysieke winkels nodig is. Zo opende Apple in 2012 zijn eerste fysieke winkel in Nederland. Zorg er dus voor dat er in je team iemand zit die telkens dezelfde vraag stelt: ‘Wat zouden onze klanten hiervan vinden?’
Ontwikkel een visie
Wat is je big hairy audacious goal ofwel je stip op de horizon? Bedenk dat techniek geen doel op zich is. Welke waarde wil je geven aan je klanten, waardoor blijft je organisatie relevant? Wetende dat je visie onderhevig is aan onzekerheid over de toekomst van de bedrijfstak waarin je opereert. Blijf continu de ontwikkelingen volgen en pas waar nodig je doelen aan. Het is niet de sterkste die wint, maar degene die flexibel en wendbaar is.
Digitale transformatie begint aan de top
Het is in feite geen digitale transformatie maar een businesstransformatie met digitale componenten. Je kunt deze klus daarom niet uitbesteden aan je CIO of IT-afdeling en zeker niet aan een buitenstaander. Uiteraard kun je wel de hulp inroepen van derden, om je te helpen het juiste spoor te vinden. Ik adviseer dat ook, vanwege de complexiteit en het oerwoud aan digitale oplossingen, maar uiteindelijk ben jij het die als eindbaas richting geeft aan je eigen toekomst.
Begin klein en leer snel
Businesstransformatie is complex en tijdrovend. Bovendien weet je aan het begin van de reis nog niet welke afslag tot succes leidt. Door klein te beginnen, houd je het overzichtelijk en behapbaar voor de organisatie. Zorg altijd voor verschillende scenario’s. Aanpassingen vergen nu eenmaal tijd en door het klein te houden verhoog je de snelheid. Gartner heeft dat in het onderstaande plaatje verduidelijkt.
Leer van winnaars uit een andere bedrijfstak
Cloud strategy
Best of breed
Geen woorden maar daden
Meten is weten
‘What gets measured gets improved.’ Het is een van de beroemdste quotes van Peter Drucker en heeft volgens mij geen nadere uitleg nodig. Onze ervaring leert dat je door te meten niet alleen antwoorden vindt, maar ook nieuwe vragen tegenkomt op een hoger niveau, zodat een lerende organisatie ontstaat. Het is niet voor niets dat datagedrevendheid een voorwaarde is voor een succesvolle organisatie.
Mensenwerk
Succesvol transformeren is mensenwerk, dus pas de wijze lessen van Jim Collins toe. Zet de juiste mensen in de bus, zet de juiste mensen op de juiste plek, zet de verkeerde personen uit de bus en stel altijd als eerste de wie-vraag. Je medewerkers moeten de digitale transformatie ondergaan. Omarmen of verwerpen, direct opgeven of halverwege de weg kwijt zijn. Zij zijn degenen die je bedrijf kunnen transformeren tot een succesvolle digitale organisatie, waardoor je met plezier en succes blijft ondernemen. Stel je daarom de volgende vragen voor je aan de digitale transformatie begint.
• Ben ik digitaal fit?
• Hoe kan ik me voorbereiden op wat gaat komen?
• Welke inzichten heb ik nodig?
• Wie kan mijn sparringpartner zijn? Wie kan me helpen?
• Waar kan ik nog kosten besparen of meer efficiency bereiken?
• Kan ik toe met minder mensen?
• Wat kan of moet ik aan mijn businessmodel veranderen?
Jeffrey Janssen is medeoprichter van CDO Netwerk.
Wij helpen ondernemers om hun organisaties digitaal toekomstbesteding te maken, zodat ze relevant blijven en hun concurrentievoordeel vergroten door de klant centraal te stellen.